Bệnh giun phổi chuột (angiostrongyliasis): nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Bệnh giun phổi chuột, hay còn được biết đến với tên gọi Angiostrongyliasis, là một bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng Angiostrongylus cantonensis gây ra. Bệnh này thường lây nhiễm từ việc tiêu thụ các loại ốc, sên chứa ký sinh trùng chưa được nấu chín. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh, từ nguyên nhân, triệu chứng, đến cách phòng ngừa hiệu quả, để bảo vệ bản thân và gia đình.

Nguyên Nhân Gây Bệnh Giun Phổi Chuột

Bệnh giun phổi chuột phát sinh khi chúng ta ăn phải thực phẩm chứa ký sinh trùng Angiostrongylus cantonensis. Loại ký sinh này thường phát triển trong động mạch phổi của chuột, từ đó lây lan qua phân và lây nhiễm vào các loài động vật thân mềm như ốc, sên.

“Sự tiêu thụ các loại động vật hoặc rau củ chưa nấu kỹ là cách thức phổ biến gây ra bệnh giun phổi chuột.”

Các loài ốc, sên, hoặc các động vật lưỡng cư khác ăn phân chuột bị nhiễm và trở thành vật chủ trung gian mang ký sinh trùng. Khi con người tiêu thụ các loài động vật này mà chưa qua chế biến cẩn thận, nguy cơ nhiễm bệnh là rất cao. Ngoài ra, rau sống hoặc rửa không kỹ cũng có thể là nguồn lây nhiễm do tiếp xúc với đất hoặc nước bị ô nhiễm.

Triệu Chứng Nhận Biết Bệnh Giun Phổi Chuột

Ký sinh trùng sau khi xâm nhập vào cơ thể người, có thể sinh sản và di chuyển đến não, gây ra các triệu chứng nguy hiểm như:

• Đau đầu dữ dội
• Đau cổ hoặc cứng cổ
• Buồn nôn và nôn mửa
• Sốt nhẹ và cảm giác châm chích khắp cơ thể
• Thay đổi thị lực cùng các triệu chứng thần kinh khác

“Khi ký sinh trùng tấn công não, những dấu hiệu viêm màng não tăng bạch cầu ái toan có thể sẽ biểu hiện rõ hơn.”

Triệu chứng thường xuất hiện từ 1 đến 3 tuần sau khi nhiễm, và có thể kéo dài vài tuần hoặc hơn tuỳ thuộc vào mức độ nhiễm trùng. Một số ca bệnh thấp hơn có thể chỉ gây ra triệu chứng nhẹ và tự khỏi mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, bất kỳ triệu chứng nào cũng nên được kiểm tra bởi bác sĩ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Biến Chứng Nguy Hiểm Có Thể Gặp

Dù hầu hết các trường hợp bị giun phổi chuột hồi phục hoàn toàn, một số ít trường hợp có thể phát triển biến chứng nghiêm trọng như:

• Mất thính giác hoặc điếc
• Giảm trí nhớ và khả năng tập trung
• Động kinh và các triệu chứng thần kinh nghiêm trọng khác

Viêm màng não tăng bạch cầu ái toan do giun phổi chuột có thể gây ra các tổn thương lâu dài cho não bộ và hệ thần kinh, tạo ra những di chứng về thể chất và tinh thần. Trong một số trường hợp hiếm hoi, các biến chứng này có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Khi Nào Cần Gặp Bác Sĩ?

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong danh sách trên và gần đây đã ăn các thực phẩm nghi ngờ nhiễm ký sinh trùng, hãy tìm đến bác sĩ ngay lập tức. Việc chẩn đoán sớm và chính xác sẽ giúp kiểm soát và điều trị kịp thời.

Khám sàng lọc với bác sĩ chuyên khoa là cần thiết khi các triệu chứng không giảm sau vài ngày hoặc có dấu hiệu trở nặng. Ngoài ra, những người có hệ miễn dịch yếu hoặc đang trong tình trạng bệnh lý nên chú ý đặc biệt nếu nghi ngờ bị nhiễm bệnh.

Phương Pháp Chẩn Đoán Và Xét Nghiệm

Bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm như xét nghiệm máu, CT-scan hoặc MRI não, và chọc dò tủy sống để xác định tình trạng nhiễm ký sinh trùng trong cơ thể.

Đối với những trường hợp nghi ngờ bị viêm màng não do giun phổi chuột, chọc dò tủy sống để lấy mẫu dịch não tủy là phương pháp có độ chính xác cao, giúp xác định sự hiện diện của bạch cầu ái toan. Phân tích dịch não tủy cũng giúp loại trừ các nguyên nhân viêm màng não khác. Điều này rất quan trọng để đảm bảo rằng bệnh nhân được điều trị đúng cách.

Điều Trị Bệnh Giun Phổi Chuột

Thông thường, bệnh giun phổi chuột không cần điều trị, do ký sinh trùng sẽ chết đi theo thời gian. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc để giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

• Thuốc chống ký sinh trùng như albendazole
• Thuốc giảm đau và chống co giật
• Dịch truyền tĩnh mạch và điện giải
• Corticosteroid để giảm viêm

Trong quá trình điều trị, việc theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của bệnh nhân là rất quan trọng. Các thuốc chống ký sinh trùng thường được kê trong những trường hợp có nguy cơ cao hoặc đã xuất hiện biến chứng nghiêm trọng để ngăn ngừa tổn thương thêm và giúp quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng hơn.

Phòng Ngừa Bệnh Giun Phổi Chuột

Để giảm nguy cơ mắc bệnh, bạn nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:

• Nấu chín kỹ thực phẩm trước khi ăn, đặc biệt là ốc, cua, tôm
• Rửa kỹ và nấu chín rau quả
• Sử dụng găng tay khi làm vườn hoặc tiếp xúc với động vật
• Giữ vệ sinh môi trường sống và loại bỏ sên, chuột quanh nhà

“Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Hãy cẩn thận với những gì bạn đưa vào cơ thể mình để bảo vệ sức khỏe.”

Ngoài các biện pháp trên, việc tuyên truyền kiến thức về vệ sinh an toàn thực phẩm là rất quan trọng. Giáo dục cộng đồng, đặc biệt ở những khu vực có nguy cơ cao, về cách chế biến và tiêu thụ thực phẩm an toàn có thể giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm đáng kể.

Câu Hỏi Thường Gặp Về Bệnh Giun Phổi Chuột

Bệnh có thể lây từ người sang người không? Không, bệnh không lây nhiễm từ người sang người. Bạn chỉ bị nhiễm khi ăn phải thực phẩm hoặc nước bị nhiễm ký sinh trùng.

Cần phải làm gì để tránh bị nhiễm bệnh? Hãy đảm bảo thực phẩm đã được nấu chín kỹ và thường xuyên rửa tay sạch khi sơ chế đồ ăn.

Triệu chứng bệnh giun phổi chuột thường kéo dài bao lâu? Các triệu chứng có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng, tuy nhiên, cần theo dõi thường xuyên để đảm bảo an toàn.

Có thể tự điều trị bệnh giun phổi chuột tại nhà không? Tốt nhất là không tự điều trị tại nhà mà nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế khi phát hiện triệu chứng để có hướng điều trị đúng cách.

Ai có nguy cơ cao mắc bệnh giun phổi chuột? Những người thường xuyên ăn sống hoặc nấu chưa chín kỹ các món ăn từ ốc, sên, hoặc rau quả có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Nguồn: Tổng hợp