Bệnh Beriberi Là Gì?Nguyên Nhân, Triệu Chứng

Bệnh beriberi là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, do thiếu vitamin B1 (thiamine) gây ra. Đối với nhiều người, beriberi có thể là một khái niệm xa lạ, nhưng nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh beriberi, nguyên nhân và các triệu chứng của bệnh.

Bệnh Beriberi Là Gì?

Bệnh beriberi, còn được gọi là bệnh tê phù, là một rối loạn dinh dưỡng do thiếu vitamin B1 (thiamin). Thiamin đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa carbohydrate thành năng lượng và duy trì chức năng của hệ thần kinh. Khi cơ thể thiếu hụt thiamin, các chức năng này sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến một loạt các triệu chứng.

Thiếu hụt thiamin dẫn đến sự suy giảm chức năng của các cơ quan trong cơ thể, gây ra hai dạng beriberi chính: beriberi khô và beriberi ướt.

Beriberi khô thường ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây ra các triệu chứng như yếu cơ, mất cảm giác ở tay chân, và có thể dẫn đến tê liệt. Beriberi ướt chủ yếu tác động đến tim và hệ tuần hoàn, gây ra các triệu chứng như sưng chân, khó thở và suy tim.

Nguyên Nhân Bệnh Beriberi

Nguyên nhân bệnh Beriberi thường gặp do:

Chế độ ăn uống thiếu thiamin:

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh beriberi, thường gặp ở những khu vực có chế độ ăn uống chủ yếu dựa trên gạo trắng đã được xát kỹ. Quá trình xát xát loại bỏ lớp cám gạo – nơi chứa nhiều thiamin, dẫn đến hàm lượng vitamin B1 trong gạo trắng thấp hơn đáng kể so với gạo lứt.

Ngoài ra, chế độ ăn thiếu các thực phẩm giàu thiamin khác như thịt, cá, trứng, sữa, đậu, và rau xanh cũng có thể dẫn đến thiếu hụt vitamin B1.

Lạm dụng rượu bia:

Rượu bia ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình hấp thu và chuyển hóa thiamin trong cơ thể. Khi sử dụng quá nhiều rượu, cơ thể sẽ khó khăn trong việc hấp thụ thiamin từ thức ăn, đồng thời tăng cường bài tiết thiamin qua nước tiểu.

Mang thai và cho con bú:

Nhu cầu thiamin của phụ nữ mang thai và cho con bú cao hơn so với người bình thường do nhu cầu dinh dưỡng cho thai nhi và trẻ sơ sinh. Nếu không bổ sung đầy đủ thiamin, phụ nữ mang thai và cho con bú có nguy cơ cao mắc bệnh beriberi.

Rối loạn tiêu hóa:

Một số bệnh lý tiêu hóa như bệnh Crohn, bệnh celiac, và hội chứng ruột ngắn có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu thiamin của cơ thể, dẫn đến thiếu hụt vitamin B1.

Một số bệnh lý: 

Các bệnh lý như HIV/AIDS, bệnh gan, và các bệnh lý gây suy giảm hấp thu dưỡng chất từ ruột cũng có thể gây ra thiếu hụt thiamine.

Chế độ ăn đặc biệt: 

Những người ăn chay nghiêm ngặt hoặc theo các chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt khác cũng có thể gặp nguy cơ thiếu hụt thiamine nếu không bổ sung đủ vitamin B1. 

Một số loại thuốc:

Việc sử dụng một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu và isoniazid có thể làm giảm khả năng hấp thu thiamin của cơ thể, góp phần dẫn đến bệnh beriberi.

Triệu Chứng Bệnh Beriberi

Triệu chứng bệnh beriberi có thể khác nhau tùy thuộc vào loại bệnh và mức độ nghiêm trọng.

Bệnh beriberi được chia thành hai loại chính:

• Bệnh beriberi ướt: Ảnh hưởng đến tim mạch và hệ tuần hoàn. Triệu chứng bao gồm:
  • Mệt mỏi
  • Yếu cơ
  • Khó thở
  • Phù nề
  • Nhịp tim nhanh
  • Huyết áp thấp
  • Trong trường hợp nặng, có thể dẫn đến suy tim.
• Bệnh beriberi khô: Ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Triệu chứng bao gồm:
  • Tê bì và ngứa ran ở tay và chân
  • Mất cảm giác
  • Yếu cơ
  • Đau nhức
  • Khó đi lại
  • Lú lẫn
  • Mất trí nhớ
  • Trong trường hợp nặng, có thể dẫn đến tử vong.

Ngoài ra, bệnh beriberi cũng có thể gây ra các triệu chứng khác như:

• Sụt cân
• Buồn nôn
• Nôn mửa
• Tiêu chảy
• Táo bón

Bệnh beriberi là một căn bệnh nghiêm trọng nhưng có thể phòng ngừa được. Bằng cách duy trì chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ thiamin, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh beriberi và bảo vệ sức khỏe của mình.

Bệnh beriberi là một căn bệnh nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị nếu được phát hiện kịp thời. Việc duy trì một chế độ ăn uống cân đối, giàu thiamine, và hạn chế tiêu thụ rượu là những biện pháp quan trọng để phòng ngừa bệnh. Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh beriberi, hãy tìm kiếm sự tư vấn y tế ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Sức khỏe là tài sản quý giá, hãy chăm sóc và bảo vệ nó mỗi ngày.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.