Vai trò của axit dạ dày trong ợ nóng

Cách axit dạ dày gây ra ợ nóng

Ợ nóng, hay còn gọi là trào ngược dạ dày-thực quản, ợ nóng xảy ra khi axit dạ dày thoát ra khỏi dạ dày và di chuyển lên thực quản. Thực quản là ống dẫn thức ăn từ miệng xuống dạ dày, được bảo vệ bởi cơ vòng thực quản dưới (LES – Lower Esophageal Sphincter). Cơ vòng này hoạt động như một van, mở để cho thức ăn vào dạ dày và đóng lại để ngăn axit dạ dày trào ngược lên.

Khi cơ vòng thực quản dưới hoạt động không hiệu quả hoặc bị suy yếu, axit dạ dày có thể trào ngược lên thực quản. Axit này không chỉ gây kích ứng niêm mạc thực quản mà còn gây ra cảm giác nóng rát, đau đớn. Những triệu chứng này thường xuất hiện sau bữa ăn, khi nằm hoặc cúi người.

Các yếu tố làm tăng axit dạ dày

Các yếu tố có thể làm tăng axit dạ dày và gây ra ợ nóng bao gồm chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt, stress, và các tình trạng y tế nhất định.

Chế độ ăn uống:

Thực phẩm kích thích axit: Các thực phẩm và đồ uống có thể kích thích sản xuất axit dạ dày và làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới bao gồm thức ăn cay, chua, nhiều chất béo, chocolate, và bạc hà. Đồ uống có cồn, cà phê, và đồ uống có ga cũng có thể gây ra vấn đề tương tự.

Thực phẩm khó tiêu: Các món ăn khó tiêu, nặng mùi hoặc quá giàu năng lượng cũng có thể làm tăng axit dạ dày.

Thói Quen Sinh Hoạt:

Ăn quá no: Ăn quá no làm tăng áp lực trong dạ dày, dẫn đến việc axit dễ trào ngược lên thực quản.

Ăn uống không điều độ: Ăn không đúng bữa hoặc ăn đêm muộn cũng làm tăng nguy cơ ợ nóng.

Tư thế không phù hợp sau ăn: Nằm ngay sau khi ăn hoặc cúi người có thể tạo điều kiện cho axit dạ dày di chuyển lên thực quản.

Hút thuốc lá: Nicotine trong thuốc lá có thể làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới và tăng sản xuất axit dạ dày.

Stress:

Ảnh hưởng của stress: Căng thẳng và lo âu không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý mà còn kích thích sản xuất axit dạ dày. Cơ thể phản ứng với stress bằng cách sản xuất nhiều axit hơn, và nếu cơ vòng thực quản dưới bị yếu đi, axit dễ dàng trào ngược lên thực quản.

Tình trạng y tế:

Béo phì: Người thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ cao bị ợ nóng do áp lực tăng lên bụng và cơ vòng thực quản dưới.

Mang thai: Trong thai kỳ, tử cung mở rộng tạo áp lực lên dạ dày, và hormone thay đổi có thể làm yếu cơ vòng thực quản dưới, dẫn đến trào ngược dạ dày.

Thoát vị gián đoạn (Hiatal Hernia): Tình trạng này xảy ra khi một phần của dạ dày di chuyển lên qua cơ hoành, làm giảm hiệu quả của cơ vòng thực quản dưới và tăng nguy cơ trào ngược axit.

Quản lý axit dạ dày để ngăn ngừa ợ nóng

Để ngăn ngừa ợ nóng, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:

Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế các thực phẩm và đồ uống gây kích ứng dạ dày. Ăn các bữa nhỏ, tránh ăn no quá mức và tránh ăn ít nhất 2-3 giờ trước khi nằm.

Thay đổi thói quen sinh hoạt: Nâng cao đầu giường khi ngủ để ngăn axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Tránh cúi người hoặc nâng vật nặng ngay sau bữa ăn. Bỏ thuốc lá nếu có thói quen hút thuốc.

Quản lý stress: Tập yoga, thiền, hoặc các kỹ thuật thư giãn để giảm căng thẳng, từ đó giảm sản xuất axit dạ dày.

Sử dụng thuốc khi cần thiết: Các thuốc kháng axit như antacid, thuốc ức chế bơm proton (PPI), hoặc thuốc chẹn H2 có thể được sử dụng để giảm sản xuất axit dạ dày hoặc trung hòa axit đã sản xuất. Tuy nhiên, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh: Giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì để giảm áp lực lên dạ dày.

Kết hợp những biện pháp trên sẽ giúp bạn kiểm soát và ngăn ngừa ợ nóng hiệu quả, cải thiện chất lượng cuộc sống và sức khỏe dạ dày-thực quản.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.